Ağız kokusu bir patolojik bir durumdur ve birçok hastalığın da habercisidir.
Ağız kokusu birçok farklı sebeplerle oluşur ve farklı şekilde sınıflandırılır.
1.Fizyolojik Ağız Kokusu: Bu tip ağız kokusunun sebepleri bazı gıdaların midedeki sindirim işlemi (sarımsak, soğan, alkol, baharatlı gıdalar vb.) veya iyi temizlenmemiş ağız boşluğu, düzgün olmayan diş hekimliği restorasyonları (dolgu, protez vb.), çürük dişler, dişeti problemleri, sigara tüketimi, mensturasyon sırasındaki hormonal değişikliklerdir.
Fizyolojik ağız kokusu, sistemik bir hastalık veya patoloji ile alakalı değildir ve geçicidir. Umumiyetle diş fırçalama, antiseptik solüsyonlar ile kontrol altında tutulabilir.
2. Patolojik Ağız Kokusu: Bu tip ağız kokusunun %80-90’ı ağız içi sebeplerden olmakla beraber birçok ağız dışı sebepten de kaynaklanabilir.
Ağız içinden kaynaklanan ağız kokusu sebeplerine bir misal vermek lazımsa, dişeti hastalıkları, dil tabakası, yemek artıkları, ağız içi yaralar, kirli takma dişler, tükürük miktarındaki azalma bunlardan birkaçıdır.
Tükürük bezinin fonksiyonlarındaki bozukluklar da ağız kokusuna sebep olabildiği gibi, antidepresan, antipsikotik ve narkotik ilaçları da tükürük azlığına sebep olabilmektedir.
Burun akıntısı ve rüflü hastalığı da ağız kokusunda etkili olmaktadır.
Ağız dışından kaynaklanan ağız kokusunda ilk şüphelenilmesi gereken bölge burundur.
Burunda oluşacak tıkanıklık, burun solunumu yerine ağız solunumu yapılmasını ve buna bağlı olarak ağızda kuruluk dolayısıyla ağız kokusu oluşmasını sağlamaktadır.
Başlıca ağız dışı kaynaklı halitozis sebepleri olarak karşımıza çıkmaktadırlar. Başlıca örnekler peritonsiller abse, retrofarengeal abse, tonsillit, sinüzit, yabancı cisimler, atrofik rinit, kıkırdak septumu etkileyen burun tüberkülozu, sifiliz, rinoskleroma, adenoit, nazofarengeal abse, larenks kanseri, larenjit olarak verilebilir.
Bunlar dışında akciğer absesi ve kanseri, bronşektazi, nekrotizan pnömoni, ampiyem gibi alt solunum yolu hastalıkları da halitozis sebebi olabilmektedir. Diğer sistemik hastalıklardan, gastrointestinal sistem rahatsızlıkları (mide kanseri, hiatal herni, pilor darlığı, ösefagus rahatsızlıkları, kronik böbrek yetmezliği, karaciğer sirozu, karaciğer yetmezliği, kanserleri gibi) kronik böbrek hastalıkları, lösemi ve agranulositoz, karsinoid, AIDS, multipl skleroz ve metabolik hastalıklar gibi hastalıklar da ağız kokusuna sebep olabilmektedirler.
Ağız kokusunun tedavisi: Ağız hijyenine dikkat etmek,
Diş ve dil fırçalamak,
Dişlerin arasını temizlemek, diş eti iltihaplarını tedavi ettirmek esaslarına dayanır.
Ağız kokusu olan hastalar, sigara içmeyi azaltmaları için cesaretlendirilmeli, zararlı gıdalardan uzak durmalı, düzenli aralıklarla beslenmeli.